دسترسی آزاد و رایگان به مقاله‌ها

وفصلنامۀ «پژوهشنامه تاریخی ایران و اسلام » نشریه‌ای با دسترسی باز و آزاد به مقاله‌های منتشر شده است. در نشریات با دسترسی آزاد، دسترسی به فایل تمام‌متن مقالات فراهم و رایگان است.

This is an Open Access Journal

همچنین بیانیۀ Budapest Open Access Initiative مورد قبول «پژوهشنامه تاریخی ایران و اسلام »  است و از آن پیروی می‌کند.

****اصول اخلاقی برای سردبیر، داوران و نویسندگان

مجله علمی-پژوهشی پژوهشنامه تاریخی ایران و اسلام  خود را ملزم به رعایت اصول ارزش‌های اخلاق حرفه‌ای می‌داند. اگر چه این مجله هنوز به عضویت قطعی کمیته بین‌المللی اخلاق در انتشارات (COPE) در نیامده است ولی از راهنمایی آنها در این حرکت ارزشمند بهره جسته و خود را متعهد به اصول زیر می داند.

نمودار کمیتۀ اخلاق انتشار (COPE) به زبان فارسی (مشاهده)

مشروح اصول کمیتۀ بین‌المللی اخلاق نشر (COPE) (مشاهده)

منشور اخلاق پژوهش نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مشاهده)

در همین راستا مواردی که در ذیل می‌آید به عنوان استانداردهای اخلاقی برای متولیان مجله (شامل سردبیر، مشاوران و داوران) و همچنین مخاطبان مجله ) شامل نویسندگان اصلی و همکار، مشاوران یا همکارانی که عنوان آن‌ها در قسمت تقدیر و تشکر ذکر می‌شود، خوانندگان و سایر پژوهشگران) لازم‌الاجرا است:

***اصول کلی:

1-نشریه از دریافت مقاله‌های پژوهشی معتبری که حاوی مطالب و نکات علمی جدید و غیر اقتباسی باشد استقبال می‌کند و از چاپ مقاله‌های مبتنی بر گردآوری یا ترجمه معذور است.

2-مقالات ارسالی به‌ هیچ وجه نباید در دیگر نشریات داخلی و خارجی منتشر شده باشد. همچنین حق انتشار مقاله، پس از پذیرش آن، برای نشریه محفوظ است و نویسنده مجاز به انتشار آن در نشریات دیگر نیست.

3-نشریه در پذیرش، رد، اصلاح، و ویرایش مقاله‌های دریافتی آزاد است.

4-نشریه از مقاله‌های تحقیقی و تحلیلی اصیل که در آن مطلب یا نظریه‌ای تخصصی دارای نوآوری، نکات علمی نوین و غیر اقتباسی ارائه شده باشد، به‌ویژه از مقاله‌های برگرفته از رساله ها  که طی آن نظری بدیع مطرح شده‌ باشد، استقبال می‌کند و از چاپ مقاله‌های مبتنی بر گردآوری یا ترجمه معذور است.

5-صرفاً مقاله‌هایی در این مجله منتشر می‌شود که در نشریه‌های داخلی و خارجی چاپ یا ارائه نشده باشد.

6-حق چاپ مقاله، پس از پذیرش، برای نشریه محفوظ است و نویسنده مقاله مجاز به چاپ آن در جای دیگر نیست.

7-انتشار آثار ارسالی الزاماً به‌ معنای هم‌ رأی بودن با نویسندگان نیست و مجله مسئولیتی در این زمینه ندارد.

8-مجله در قبول، رد، اصلاح، و ویرایش مقاله‌های دریافتی آزاد است.

***اصول اخلاقی برای سردبیر

1. سردبیر استقلال فکری نویسندگان را محترم می‌شمارد.
2. نگاه سردبیر به تمام مقالات ارسالی به مجله بدون سوء گیری بوده و ارزشیابی مقالات دریافتی بر اساس صلاحیت مقالات و بدون در نظر گرفتن نژاد، دین، ملیت، جنسیت، مقام و وابستگی سازمانی نویسنده(گان) است.
3. سردبیر تمامی مقالات دریافتی را در مدت زمان معقول بررسی می‌کند.
4. پاسخ نهایی رد و یا پذیرش یک مقاله بر اساس نظرات دریافتی داوران و اعضای هیات تحریریه مجله انجام می‌شود. ممکن است مقاله‌ای بخاطر سرقت ادبی و یا عدم تناسب با حیطه موضوعی مجله در بررسی اولیه و بدون طی شدن مراحل داوری رد شود.
5. حق رد مقالات مشتبه به عدم رعایت اصول اخلاقی برای سردبیر محفوظ است.
6. سردبیر برای تعیین داوران هر مقاله اختیار تام دارد. ممکن است در این مورد سردبیر از اعضای هیات تحریریه مجله و یا حتی نویسندگان خود مقالات هم در این مورد نظرخواهی کند.
7. سردبیر یا مدیر داخلی مجله (به نمایندگی) مسئول اخذ فرم‌های اعطای حق تالیف، استعلام اصالت مقاله، تعارض منافع احتمالی، و فرم تعهد به منظور عدم ارسال اصل و یا کپی مشابه مقاله به سایر مجلات حتی در قالب‌های دیگر است. تعهد نویسنده مسئول مبنی بر برائت از سرقت ادبی هم اخذ خواهد شد.
8. از آنجائی که بررسی مقالات نوشته شده توسط سردبیر برای انتشار در مجله نوعی از تعارض منافع خواهد بود از این رو بررسی این دست مقالات به فرد دیگری از اعضای هیات تحریریه مجله واگذار خواهد شد.
9. اطلاعات منتشر نشده، گزاره ها و تفاسیر مندرج در مقالات ارسالی در مقالات سردبیر بدون کسب اجازه از نویسنده اصلی استفاده نخواهد شد.
10. سردبیر از دریافت گزارش خطاهای احتمالی در مقالات منتشره در مجله استقبال می‌کند. در صورت تایید، خطاهای مکشوفه در اسرع وقت به سمع مخاطبان مجله خواهد رسید.

  ***اصول اخلاقی برای داوران

1. از آنجائیکه فرایند داوری مقاله یکی از مراحل اساسی پذیرش یک مقاله است چنانچه داور محترم احساس کند که مقاله ارسالی به هر دلیلی در حیطه تخصص وی نیست باید فورا مقاله را به سردبیر عودت دهد.
2. همچنانکه داور استقلال فکری نویسنده مقاله را محترم می شمارد باید بی طرفانه کیفیت مقاله را ارزیابی کند.
3. داور باید نسبت به اصل عدم تعارض منافع در زمان داوری مقاله ای که با یکی از مقالات خودش که منتشر شده و یا در جریان فرایند چاپ است احساس مسئولیت کند و چنانچه احساس کند با کارهای وی در تعارض است باید بلافاصله مقاله را به سردبیر عودت داده و وی را از شرایط تعارض منافع و یا سوءگیری محتمل آگاه سازد.
4. داور باید به مقاله دریافتی برای داوری به مثابه یک سند محرمانه نگاه کند. داور نباید مقاله را در اختیار دیگران قرار دهد و یا در مورد آن با دیگران به بحث بنشیند مگر در مواردی که بخواهد از نظرات دیگران در فرایند داوری استفاده کند.
5. داوران باید در مورد نظرات اعمالی خود توضیحات لازم را ضمیمه نماید. عدم ارائه توضیحات کافی توسط داور و یا پاسخ های نویسندگان به نظرات داور ارزش چندانی نداشته و حتی الامکان باید خودداری شود.
6. داوران باید سهل انگاری نویسندگان در استناد به کارهای مشابه انجام شده را مد نظر داشته باشند.
7. تاخیر در انجام داوری مقاله به نظر امری طبیعی است با اینحال داوران باید سردبیر را از تاخیر احتمالی آگاه کرده و زمان مجددی برای انجام داوری تعیین کنند.
8. داوران مجاز نیستند از اطلاعات، بحث ها و تفاسیر منتشر نشده دیگران که در قالب مقاله به این مجله ارسال شده در کارهای خود بدون کسب اجازه از نویسنده(گان) مقاله استفاده کنند.
9. داوران باید سردبیر را از مواردی که گمان میرود گزارش تحقیقات انجام شده دریافتی به نوعی ممکن است مستقیماً مورد سوء استفاده قرار گیرد، آگاه سازند.

***اصول اخلاقی برای نویسندگان

1. اساسی‌ترین مسئولیت اخلاقی یک نویسنده ارائه یک مقاله یا گزارش درست و تمام از پژوهش انجام شده و سعی در عدم ارتکاب به سرقت ادبی به هر نحوی از انحاء شامل برداشت لفظ به لفظ و یا نزدیک به مضمون، نقل مشابه متن و یا نتایج پژوهش‌های دیگر افراد و غیره است.
2. نویسنده متعهد است در شرایطی لازم جهت ارائه شواهد لازم در مورد مقاله ارسالی و تحقیقات صورت گرفته که شامل داده های مقاله، نمودارها و یا دیاگرام‌هایی تکمیلی، ابزار طراحی و یا استفاده شده (در صورت وجود) و همچنین گزارشی مبنی بر چگونگی بدست آوردن نتایج تحقیق را در اختیار هیات تحریریه مجله قرار دهد.
3. استناد صحیح به تمام منابعی که چه به صورت مستقیم و چه بصورت غیر مستقیم از آن‌ها استفاده شده است الزامی است.
4. چنانچه مقاله قبلا (در این مجله و یا سایر مجلات) رد شده و یا از فرایند چاپ خارج شده است، نویسنده باید سردبیر را آگاه کرده و در مورد دلایل احتمالی رد و یا خارج شدن از چرخه انتشار و یا اصلاحات احتمالی انجام شده توضیح دهد.
5. تمام نویسندگان اصلی و همکار که در یک مقاله عناوین آنها در قسمت نویسندگان ذکر می شود باید واجد حداقل مشارکت علمی در تهیه مقاله باشند. سایر همکاران باید در قسمت تقدیر و تشکر ذکر شود. می توان اسامی همکاران متوفی واجد شرایط را در قسمت نویسندگان ذکرکرد. نویسنده مسئول وظیفه دارد یک نسخه از مقاله ارسالی به مجله را برای سایر نویسندگان همکار ارسال کند و رضایت آنها را برای ذکر عنوان به شکل نویسنده همکار اخذ نماید.
6. مقالات برگرفته از پایان نامه های مقطع دکتری و کارشناسی ارشد باید از طرف استاد راهنما به هیات تحریریه ارسال شود. نام استادان مشاور (درصورت وجود) در ردیف نویسندگان همکار ذکر شود
7. مسئولیت گزارش تعارض احتمالی منافع و حامیان مالی پژوهش به عهده نویسنده مسئول است

* ** سرقت علمی

      ثبت مقاله در سامانۀ دوفصلنامۀ «پژوهشنامه تاریخی ایران و اسلام » با ارسال ایمیل به کلیۀ نویسندگان مقاله اطلاع داده خواهد شد؛ بدیهی است درج نام نویسندگان در  مقاله به منزلۀ نقش اساسی ایشان در تدوین مقاله است، درصورتی‌که نویسندگان مقاله در تدوین مقاله نقشی نداشته‎ اند و از نام آنها سوءاستفاده شده است، لازم است مراتب را بلافاصله از طریق ایمیل دریافتی اطلاع دهند. همۀ نویسندگان مقاله در مورد اصالت اثر مسئول هستند. دوفصلنامۀ «پژوهشنامه علوی» در تلاش است تا تمامی مقالات ارسالی به ساماانۀ نشریه قبل از ورود به فرآیند داوری از طریق سامانه‌های مشابهت ‌یاب بررسی گردد. از‌این‌رو به نویسندگان پیشنهاد می‌شود برای اطمینان از نبود موارد تخلف، از سامانه‌های مشابه‌اجو از جمله سامانۀ «سمیم‌نور» استفاده نمایند. گفتنی است که حق ارزیابی و پیگرد موارد سرقت علمی برای دوفصلنامۀ «پژوهشنامه تاریخی ایران و اسلام» محفوظ است.

دسترسی به سامانۀ مشابه‌یاب سمیم‌نور

براساس تعریف کمیتۀ بین‌المللی اخلاق انتشار (COPE)، سرقت علمی (Plagiarism) به استفادۀ غیرعمدی یا دانسته یا بی‌ملاحظه از کلمه‌ها، ایده‌ها، عبارت‌ها، ادعاها یا استنادهای دیگران بدون قدردانی و توضیح و استناد مناسب به اثر، صاحب ‌اثر یا سخنران ایده گفته می‌شود. ازاین‌رو انتظار می‌رود که نویسندگان آثار علمی در اثر خود استفاده از آثار دیگران را با دقت ثبت کنند و این استفاده را به نحو متناسب به آگاهی مخاطبان برسانند تا علاوه بر حفظ صداقت، از اتهام فریبکاری، سهل‌انگاری وسرقت علمی مصون بمانند.

موارد زیر مصداق سرقت علمی به‌شمار می‌آیند:

• ثبت مقالۀ دیگری به نام خود
• درج نام نویسندگان و پژوهشگرانی که در مقاله نقشی ندارند.
• کپی‌برداری یا تکرار بخش‌های قابل‌توجهی از مقالۀ دیگر (حتی اگر مقالۀ کپی‌شده و بدون ارجاع مربوط به یکی از نویسندگان مقالۀ جدید باشد.)
• طرح نتیجه‌های حاصل از پژوهش‌های دیگران به نام خود
• چاپ تکرای یک مقاله از سوی یک نویسنده در چند نشریه
• بیان نتیجه‌های نادرست و خلاف یافته‎ های علمی یا تحریف نتیجه‌های حاصل از پژوهش
• استفاده از داده‎های نامعتبر یا دست‌کاری در داده‎ های پژوهش

 برخورد با سرقت علمی

موارد سرقت علمی توسط مسئولان نشریه بررسی می‌شود. به‌علاوه برای حراست از اعتبار و زحمات دیگر پژوهشگران، بدون هیچ تساهل و چشم‎ پوشی با توجه به میزان سرقت علمی به شرح ذیل برخورد قانونی می‌گردد:

• مقاله رد خواهد شد و در صورت چاپ از روی سایت‎ ها برداشته خواهد شد.
• طی یک نامۀ رسمی پروندۀ سرقت علمی با سایر دانشگاه‎ها و نشریه‎ های داخلی و خارجی مرتبط به اشتراک گذاشته خواهد شد.
• مراتب طی یک نامۀ رسمی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دانشگاه‎ ها، مؤسسه‎ ها، نشریه‎ ها و هر محلی که نویسندگان از امتیاز چاپ این مقاله استفاده کرده ‎اند، اطلاع داده خواهد شد.

***حق کپی رایت:

این کار مجوز دارد تحت مجوز کریتیو کامنز تخصیص 4.0 بین‌المللی.

این نشریه حت قوانین گواهینامۀ بین‌المللی کریتیو کامنز منتشر می‌شود. براساس این گواهینامه، نشریه اجازه اشتراک، انطباق و تخصیص مقالات منتشر شده را می‌دهد. (مطالعۀ بیشتر دربارۀ این مجوز)