“Qeidār” Nabi, Buddhist Ilkhan in position of Abrahamic Prophet

Abstract

   This article explains how and why the (monumental?) tomb of Arghun Khan (r. 683–690/1284–1291), the fourth Ilkhanid monarch of Persia, was converted to the Islamic shrine of Qeidār-e Payambar (Qedar the prophet), and gives a better justification for the origin and etymology of the name “Qeidār”, the supposed prophet/emāmzāda of the same shrine. The earliest occurrences of a “Qeidār-e Payambar” for that place are in Tārikh-e Jahāngir / Preface of afarnāma (822/1419) of Šaraf al-Din AliYazdi, and in afarnāma (828-831 A.H.) of the same author. From then on, Qeidār has been generally identified with “Qeidār (Qedar) son of Ishmael”. This paper shows that “Qeidār” was, in fact, a toponym, and this toponym had its origin in the pre-classical Mongolian word for monastery, i.e. “keyid”; the monastery which, some years after burial of Arghun Khan in Mount Sujās (modern Mount Qeidār), was built on the site(?) by his daughter, UljatāyKhātun. This research uses historical and geographical data, and takes a linguistic approach by etymological analysis of the toponym “Qeidār”.

Keywords

References

اهری، ابی‌بکر قطبی (1388) تواریخ شیخ اویس. به کوشش ایرج افشار. تبریز: ستوده.
اقبال آشتیانی، عباس (1388) تاریخ مغول. تهران: امیرکبیر.
القاشانی، ابوالقاسم عبدالله بن محمد (1384) تاریخ اولجایتو. به اهتمام مهین همبلی. تهران: علمی و فرهنگی.
آیتی، عبدالمحمد (1383) تحریر تاریخ وصاف. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بناکتی، داود بن محمد (1378) تاریخ بناکتی. روضه اولی‌الباب فی معرفه التواریخ و الانساب. به کوشش دکتر جعفر شعار. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
بیانی، شیرین ( 1367-1375) دین و دولت در ایران عهد مغول. 3 جلد. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
                  (1382)  تاریخ آل جلایر. تهران: دانشگاه تهران.
تاریخ سیستان (1381) به تصحیح محمدتقی بهار. تهران: انتشارات معین.
حافظ ابرو (1380) زُبده‌التّواریخ. با مقدمه، تصحیح و تعلیقات سّیدکمال حاج‌سیّدجوادی. 4 جلد. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خواندامیر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین الحسینی (1380) تاریخ حبیب‌السیر، با مقدمه جلال‌الدین همائی. زیر نظر دکتر محمد دبیرسیاقی. تهران: خیام.
رشیدالدین فضل‌الله (1358) کتاب تاریخ مبارک غازانی. داستان غازان‌خان. به سعی و اهتمام و تصحیح کارل یان. لندن.
رشیدالدین فضل‌الله (1957) تاریخ مبارک غازانی. در داستان آباغاخان و سلطان احمد و ارغون‌خان و گیخاتوخان. به سعی و اهتمام و تصحیح کارل یان. لاهه: موتن.
زین‌الدین قزوینی (زین‌الدین بن حمدالله مستوفی قزوینی) (1372) ذیل تاریخ گزیده. به کوشش ایرج افشار، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی.
سمرقندی، کمال‌الدین عبدالرزاق (1383) مطلع سعدین و مجمع بحرین. به اهتمام دکتر عبدالحسین نوایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
علی یزدی، شرف‌الدین (1387) ظفرنامه. تصحیح و تحقیق سیّد سعید میرمحمّد صادق و دکتر عبدالحسین نوایی. تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
فصیح خوافی (1386) مجمل فصیحی. به تصحیح سید محسن ناجی نصرآبادی. تهران: اساطیر.
قراجه‌داغی، محمدرضا ابن حسنعلیخان (1314) نقشه ممالک محروسة دولت علّیه ایران. اداره اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
مرتضوی، منوچهر (1385) مسائل عصر ایلخانان. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی.
مستوفی قزوینی، حمدالله (1331) کتاب نزهه‌القلوب (المقاله الثالثه). به سعی و اهتمام و تصحیح گای لیسترانج. لیدن: بریل.
                                 (1381) (الف): تاریخ گزیده. به اهتمام دکتر عبدالحسین نوائی. تهران: امیرکبیر.
                                  (1381) (ب): نزهه‌القلوب. به تصحیح و تحشیه دکتر محمد دبیرسیاقی. تهران: حدیث امروز.
                                   (1388) ظفرنامه، قسم سلطانیه. جلد دهم. مقدمه، تصحیح و توضیح منصوره شریف‌زاده. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
میرخواند، محمد بن خاوندشاه بن محمود (1380) تاریخ روضه‌الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا. به تصحیح و تحشیة جمشید کیان‌فر. تهران: اساطیر.
نطنزی، معین‌الدین (1383) منتخب‌التواریخ معینی. به اهتمام پروین استخری. تهران: اساطیر.
واله اصفهانی قزوینی، محمدیوسف (1379) خلد برین (تاریخ تیموریان و ترکمانان). به کوشش میرهاشم محدث. تهران: میراث مکتوب.
وصاف الحضره (1269) تجزیه‌الامصار و تزجیه‌الاعصار (تاریخ وصاف). به اهتمام محمدمهدی اصفهانی. چاپ سنگی. بمبئی.
وصاف الحضره، عبدالله بن فضل‌الله شیرازی. تاریخ وصاف. نسخة خطی شمارة 286 فیروز. کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
یاقوت حموی (1866-1873) معجم البدان. فردیناند ووستنفلد. لایپزیگ.
 
Delisle, G., 1724: Carte de Perse dressée pour l’usage du Roy par G. Delisle premier Géographe de S.M. de l'Academie Royale des Sciences. A Paris: Chez l’Auteur. Available at David Rumsey Collection, Cartography Associates: http://www.davidrumsey.com
Doerfer, G., 1963–1975: Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen: unter besonderer Berücksichtigung älterer neupersischer Geschichtsquellen, vor allem der Mongolen- und Timuridenzei, 4 vols.,Wiesbaden: Franz Steiner Verlag GmbH.
d’Ohsson, C., 1834–1835: Histoire des Mongols depuis Tchinguiz-Khan jusqu’a Timour Bey ou Tamerlan, 4 vols., La Haye et Amsterdam: Les Frères Van Cleef.
Grässl, J., 1855: Neueste Specialkarte von Persien, entworfen und gezeichnet von J. Grässl, Hildburghausen; Philadelphia: Bibliographisches Institut. Available at David Rumsey Collection, Cartography Associates: http://www.davidrumsey.com
Kowalewski, J. E., 1844–1849: Dictionnaire Mongol-Russe-Français, 3 vols., Kasan: Imprimerie de l’Université.
Lessing F. D., 1960: Mongolian-English Dictionary, Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
Le Strange, G., 1919: The Geographical Part of the Nuzhat-al-Qolūb amd-allāh Mustawfī of Qazwīn, London: Luzac & Co.
Miles (Col.), 1838: The Shajrat ul Atrak or Genealogical Tree of the Turks and Tatars, London: Wm. H. Allen and Co.
Olearius, A., 1647: Offt begehrte Beschreibung der newen orientalischen Rejse, so durch Gelegenheit einer Holsteinischen Legation an den König in Persien geschehen, Schleswig: Bey Jacob zur Glocken.
Quatremère, M., 1836: Histoire des Mongols de la Perse écrite en Persan par Raschid-eldin, publiée, traduite en Français accompagnée de notes et d’un mémoire sur la vie et les ouvrages de l’auteur, Paris: Imprimerie Royale.
Rockhill, W. W., 1900: The journey of William of Rubruck to the eastern parts of the world, 1253-55, as narrated by himself, with two accounts of the earlier journey of John of Pian de Carpine. tr. from the Latin and ed., with an introductory notice, by William Woodville Rockhill, London: Hakluyt Society.
Tavārīkh-i Chingīznāmah shajarat al-Atrāk: manuscript, undated. MS Persian 6, Houghton Library, Harvard University, Cambridge, Mass. Available at:
http://pds.lib.harvard.edu/pds/view/10652266?op=n&n=1&treeaction=expand
de Vaugondy, Robert, 1753: Etats du Grand-Seigneur en Asie, Empire de Perse, Pays des Usbecs, Arabie et Egypte par le Sr. Robert de Vaugondy fils, Geographe ordinaire du Roi. Avec Privilege. Available at David Rumsey Collection, Cartography Associates: http://www.davidrumsey.com
Weiland, C. F., 1854: Das Hochland von Iran enthaltend die Staaten von Afghanistan und Beludschistan, entworfen und gezeichnet von C. F. Weiland. gest. v. Karl Jos. Mädel sen. Weimar: im Verlage des geogr. Inst. Available at David Rumsey Collection, Cartography Associates: http://www.davidrumsey.com
Woodman Cleaves, F., 1953: “The Mongolian Documents in the Musée de Téhéran”, Harvard Journal of Asiatic Studies, Vol. 16, No. 1/2, pp. 1–107.
Woodman Cleaves, F., 1952: “The Sino-Mongolian Inscription of 1346”, Harvard Journal of Asiatic Studies, Vol. 15, No. 1/2, pp. 1–123.
Zipoli, R., 1978: The Tomb of Arghūn, Primo Convegno Internazionale sull’Arte dell’Iran Islamico (Venezia, Maggio 1977), Venezia–Tehran.
Zipoli, R., 1979: “Qeidār e Arghun”, in Solāniye II, Quaderni del Seminario di Iranistica, Uralo-Altaistica e Caucasologia dell’Universita’ degli Studi di Venezia, Venezia.
 

Files

History

  • Receive Date: 01 July 2015
  • Accept Date: 01 July 2015

Share

How to cite

Statistics