Criticism of Inquisition in the Times of Sultan Mahmoud Ghaznavi

Authors

Abstract

 When sultan Mahmud Ghaznavi came to power, a new trend of opposition against intellectual and religious dissidents was administrated emulating Baghdad the capital in east of Iran. His dogmatic and unilateral attitude toward different religious movements and intellectual scholars provided the ground for establishing religious fanaticism and juridical retrospection and resulted in fading the tolerance and moderation derived from golden era of Islamic civilization in Iran. The considerable point is that according to political jurisprudence notions of Sunnis, sultan Mahmud introduced as the top sovereign and ruler of Islamic society and was appreciated by Sunni elites, historians, and jurists. In this cross-sectional study, the enemity of Sultan Mahmoud towards rival religions and his inquisition courts in Iran, have been studied.

Keywords


ابن اثیر، عزالدین، (1376)، تاریخ کامل ؛ برگردان حمیدرضا آژیر، تهران : اساطیر.
ابن العبری، (1377)، مختصر تاریخ دول ؛ ترجمه عبدالمحمّد آیتی، تهران : علمی و فرهنگی.
ابن بلخی، (1363)، فارسنامه ؛ تصحیح گای لسترنج و رینولد نیکلسون، تهران : دنیای کتاب.
ابن جوزی، الام‍ام‌ ال‍م‍رب‍ی‌ ابوالفرج عبدالرحمن بن علی ابوالفضائل جمال‌الدین بغدادی ،(1357ق)، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، حیدرآباد : مطبعه دایرۀ المعارف.
ابن خلدون، ابوزید عبدالرحمن بن محمد،(1383)، العبر(تاریخ ابن خلدون) ؛ ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
ابن طباطبا، محمّدبن علی، (1367)، تاریخ فخری ؛ ترجمه محمّدوحیدگلپایگانی، تهران : علمی وفرهنگی،چاپ سوم.
ابن عینه، جمال الدین احمد ابن علی الحسینی،(1385)، عمده الطالب فی انساب آل ابی طالب، قم  : مکتبه آیت الله العظمی المرعشی النجفی .
ابن کثیر، ابی الفدا، (1998م)، البدایۀ النهایۀ ؛ تحقیق صدقی جمیل العطار، بیروت : دارالفکر.
ابن فندق، ابوالحسن علی بن زید بیهقی، (1361)، تاریخ بیهق؛ تصحیح محمّد بهمنیار، تهران : فروغی، چاپ سوم.
ابن ندیم، (1366)، الفهرست ؛ ترجمه و تحقیق محمّدرضا تجدّد، تهران: امیرکبیر.  
ابوزید، نصر حامد، (1995م)، النص، السلطۀ، الحقیقۀ، بیروت : المرکز الثقافی العربی.
اشعری، ابوالحسن، (1397ق)، الابانۀ عن الاصول الدیانۀ ؛ تحقیق فوقیه حسین محمود، قاهره : دارالانصار.
اشعری، ابوالحسن،( 1955م)، اللمع فی الرد علی اهل الزیغ و البدع؛ به اهتمام حموده زکی غرابه، قاهره. .
الفاخوری، حنا و ...، (1367)، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی ؛ ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران : سازمان انتشارات انقلاب اسلامی، چاپ سوم.
باسورث، کیلفورد، ادموند، (1383)، تاریخ غزنویان ؛ ترجمه حسن انوشه، تهران : امیرکبیر، چاپ سوم.
بیرونی، ابوریحان، بی تا، تحدید نهایات الاماکن لتصحیح مسافات المساکین ؛ ترجمه احمد آرام، تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
بیرونی ، ابوریحان ،( 1925 م )، تحقیق ماللهند ، لایپزیک ، بی نا
بیهقی،ابوالفضل، محمّدبن حسین، (1350)،تاریخ بیهقی(مسعودی) ؛تصحیح علی اکبرفیاض،مشهد : دانشگاه فردوسی.
پطرشفسکی، ای، پ، (1354)، اسلام در ایران ؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران : پیام، چاپ چهارم.
تاریخ سیستان،( 1314) ؛ تصحیح ملک الشعرای بهار، تهران : خاور.
جعفریان، رسول،( 1375)، تاریخ تشییع در ایران، قم : انصاریان.
حائری، عبدالهادی،( 1380)، نخستین رویارویی های اندیشه گران ایرانی با دو رویه تمدن بورژوازی غرب، تهران : امیرکبیر، چاپ چهارم.
حسینی، غیاث الدین بن همام الدین،( 1353)، حبیب السیر فی اخبار البشر، تهران : خیام.
زرین‌کوب، عبدالحسین،( 1383)، از گذشته ادبی ایران، تهران : انتشارات سخن ، چاپ دوم .
زرین‌کوب، عبدالحسین ،( 1368)، تاریخ مردم ایران، تهران : امیرکبیر، چاپ دوم.
زرین‌کوب، عبدالحسین ،( 1379)، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران :  امیرکبیر، چاپ هشتم.
سبکی، تاج الدین ابونصر عبدالوهاب بن علی بن کافی،( 1324ق)، طبقات الشافعیه، مصر : دارالکتب العربیه.
سمرقندی، دولتشاه،( 1366)، تذکرۀ الشعرا ؛ به اهتمام ادوارد براون، تهران : اساطیر. 
سیوطی، جلال الدین،( 1952م)، تاریخ الخلفا ؛ تحقیق محمّد محی الدین عبدالحمید، مصر : بی نا.
شبانکاره ای، محمّدبن علی بن محمّد،( 1363)،مجمع الانساب ؛ تصحیح میرهاشم محدث، تهران : امیرکبیر.
صفا، ذبیح الله،( 1364)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران : فردوسی و ادیب، چاپ ششم.
صفدی، ابوبکر محمدبن عیسی،( 1411ق/ 1991م )، الوافی بالوفیات، لمساعده المعهد الالمانی للابحاث الشرقیه، بیروت : دار صادر.
عابدالجابری، محمّد،( 1993م )، نحن و التراث، بیروت : المرکز الثقافی العربی.
عتبی،( 1357)، تاریخ یمینی ؛ترجمه ابوالشرف ناصح بن ظفرجرفادقانی؛ به اهتمام جعفرشعار،تهران :علمی و فرهنگی.
عقیلی، سیف الدین حاجی بن نظام، بی تا ، آثارالوزراء ؛ تصحیح جلال الدین حسینی ارموی(محدث)، تهران : علمی و فرهنگی.
عنصرالمعالی، کیکاوس بن اسکندر،( 1364)، قابوس نامه ؛ به اهتمام و تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران : علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
عنصری ، ابوالقاسم حسن ،( 1343 )، دیوان اشعار ؛ به تصحیح محمّد دبیر سیاقی ، تهران  : کتابخانه سنایی
عوفی، محمّدبن محمّد،(1362)، جوامع الحکایات و لوامع الروایات ؛ به تصحیح امیربانو مصفا و مظاهر مصفا، تهران : مرکز مطالعات فرهنگی.
غزالی، ابوحامد،( 1376 )، احیاءعلوم الدین، تهران : علمی و فرهنگی.
غزالی، ابوحامد ،( 1367 )، نصیحة الملوک ؛ تصحیح جلال الدین همایی، تهران : هما.
فرّخی سیستانی،( 1335)، دیوان اشعار ؛به کوشش محمّددبیر سیاقی، تهران : اقبال.
قزوینی رازی، عبدالجلیل،( 1358)، النقض ؛ به کوشش جلال الدین محدث، تهران: انجمن آثار ملی.
قفطی، علی بن یوسف،( 1371)، تاریخ الحکماء قفطی ؛ ترجمه فارسی از سده یازدهم هجری، چاپ بهین دارایی، تهران : دانشگاه تهران.
گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن ضحاک،( 1363)، تاریخ گردیزی ؛ تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران : دنیای کتاب.
لمپتون، آن،( 1362)، مالک و زارع در ایران ؛ ترجمه منوچهر امیری، تهران : علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
ماوردی، ابوالحسن،( 1406ق )، الاحکام السلطانیة و الولایات الدینیة ، قم : دفتر تبلیغات اسلامی.
مجمل التواریخ و القصص،( 1318) ؛ مصحح ملک الشعرای بهار ؛به کوشش محمّد رمضانی،تهران  :کلاله خاور، چاپ دوم.
مستوفی، حمدالله،( 1339)، تاریخ گزیده ؛ به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران : امیرکبیر.
مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین،( 1365)، مرّوج الذهب و معادن الجوهر؛ ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران : علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
محمّدبن منور،( 1376)، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید ؛ به کوشش محمّد رضا شفیعی کدکنی ، تهران : آگاه ، چاپ سوم
مقدسی، شمس الدین ابی عبدالله احمدبن ابی بکر،( 1363)، احسن التقاسیم فی معرفۀ الاقالیم؛ به کوشش مجتبی مینوی، تهران: علمی و فرهنگی.
میرخواند، محمّدبن خاوند شاه بلخی،( 1339)، تاریخ روضۀ الصفا، تهران : کتابفروشی مرکزی، خیام پیروزی.
میرغلام، محمّد، غبار،( 1352)، افغانستان در مسیر تاریخ، قم : احسانی.
نرشخی، ابوبکر، محمّدبن جعفر،( 1363)، تاریخ بخارا ؛ تصحیح مدرس رضوی، تهران : طوس.
نظام الملک،ابوعلی حسن طوسی،( 1372)، سیرالملوک ؛ به اهتمام هیوبرت دارک،تهران : علمی و فرهنگی،چاپ سوم.
نظامی عروضی،( 1382)، چهار مقاله؛ تصحیح علامه قزوینی با تصحیح مجدّد محمّد معین،تهران: جامی، چاپ پنجم.
یعقوبی، ابن واضح احمدبن ابی یعقوب،( 1365)، تاریخ یعقوبی ؛ ترجمه محمّدابراهیم آیتی، تهران، چاپ سوم.