Followers of the divine religions in Shiraz and their role in the urban body (a case study of Zoroastrians, Jews and Christians from the Safavid period to the end of Zandi)

Authors

1 Shiraz University History Department

2 PhD student in the history of Shiraz University

Abstract

Although after the arrival of Islam in Iran, the majority of the population of the country gradually absorbed the religion of Islam, yet some believers in other divine religions in various provinces, including Shiraz, remained in their former religion and influenced the physical development of the city. The main issue of this research is to investigate the role of Zoroastrian, Jewish and Christian religious groups in the physical development of Shiraz from Safavid to Zandiyeh. The purpose of this study is to investigate the impact of the three mentioned groups on the physical development of this city. The research method is descriptive along with the analysis and method of library data collection. The findings show that the followers of divine religions lived in Shiraz from Safavid era to the end of Zandiyeh, although in order to maintain security and religious convergence in their own neighborhood and apart from other neighborhoods, they nevertheless lived in urban structures, social and economic affairs and the creation of new markets. Downtown played an important role.

Main Subjects


ارباب، معصومه، (۱۳۸۱)، ترجمه گزارش کارملیت‌ها از ایران در دوران افشاریه و زندیه (۱۷۴۷-۱۷۲۹)، تهران: نشر نی.
استرآبادی، میرزا محمدخان، (۱۳۷۷)، جهانگشای نادری، مصحح سید عبدالله انوار، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول
استخری، ابواسحاق ابراهیم، (۱۳۴۰)، مسالک و ممالک، به کوشش ایرج افشار، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
آصف، محمدهاشم، (۱۳۸۲)، رستم التواریخ، مصحح: میترا مهرآبادی، تهران: دنیای کتاب.
افسر، کرامت الله، (۱۳۵۳)، تاریخ قدیمی شیراز بافت. تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی.
آل داوود، سید علی، (۱۳۷۸)، دو سفرنامه از جنوب ایران، تهران: امیرکبیر.
باستانی راد، حسن،(۱۳۹۱)کوی (محله) در شهرهای ایرانی سده‌های نخستین اسلامی، مجله پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، شماره ۱۰، بهار و تابستان.
پاکزاد، جهانشاه، (۱۳۹۰)، تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران، تهران: انتشارات آرمان‌شهر.
پری، جان، (۱۳۹۳)، حکومت و جامعه در زمان زندیان از مجموعه‌ی تاریخ ایران کمبریج دوره‌ی افشار، زند و قاجار، به سرپرستی پیتر آوری، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب، تهران: جامی.
تاورنیه، ژان باتیست، (۱۳۸۲)، سفرنامه تاورنیه، مترجم، حمید ارباب شیرانی، تهران: نشر نیلوفر.
ترکمان، اسکندر، (۱۳۸۲)، تاریخ عالم‌آرای عباسی، مصحح ایرج افشار، امیرکبیر، تهران: مجموعه سه‌جلدی.
حسینی فسایی، حسن (۱۳۸۸)، فارس نامه‌ی ناصری، تصحیح منصور رستگار فسایی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
رحیمی دهگلان، ویدا؛ سورنی، برومند، (۱۳۹۶)، تأملی در سیاست مذهبی حکام زندیه، دو فصلنامه علمی تخصصی کارنامه‌ی تاریخ شماره ۷، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۲۹-۱۷
سامی، علی، (۱۳۴۷)، شیراز دیار سعدی و حافظ، شیراز: چاپ خانه موسوی.
ستوده، منوچهر، (۱۳۸۳)، اسناد پادریان کرملی بازمانده از عصر شاه‌عباس صفوی، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
سعیدالشیخلی، صباح ابراهیم، (۱۳۶۲)، اصناف در عصر عباسی، ترجمه هادی عالم زاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سیوری، راجر، (۱۳۶۳)، ایران عصر صفوی، ترجمه احمد صبا، انتشارات کتاب تهران، چاپ اول.
شاردن، ژان (۱۳۷۲)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، مجموعه ۵ جلدی، انتشارات توس.
فلسفی، نصرالله. ۱۳۶۹. زندگانی شاه‌عبّاس اوّل. تهران: علمی.
فوران، جان، (۱۳۷۷)، مقاومت شکننده تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه‌ی احمد تدین، تهران: موُسسه‌ی خدمات فرهنگی رسا.
قائم‌مقامی، جهانگیر، (۱۳۴۶)، هرمز و خلیج‌فارس، دو ماهنامه بررسی‌های تاریخی، تهران: نشریه ستاد بزرگ ارتشتاران.۳۷۳-۳۶۶
کارری، جملی، (۱۳۴۸)، سفرنامه کارری، ترجمه عباس نخجوانی و عبدالعلی کارنگ، تبریز: انتشارات اداره کل فرهنگ و هنر آذربایجان شرقی.
کریمیان طاهری، محبوبه، (۱۳۹۰)، بررسی روابط متقابل یهودیان، مسیحیان و شیعیان در ایران از عصر صفوی تا انقلاب اسلامی، پایان‌نامه، کاشان: دانشگاه کاشان.
کلانتر فارس، میرزا محمد، (۱۳۶۲)، روزنامه میرزا محمد کلانتر، تصحیح عباس اقبال آشتیانی، تهران: انتشارات کتابخانه سنائی – کتابخانه طهوری
الگود، سیریل، (۱۳۷۱)، تاریخ پزشکی ایران و سرزمین‌های خلافت شرقی، ترجمه‌ی باهر فرقانی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
لوی، حبیب، (۱۳۳۹)، تاریخ یهود ایران، جلد سوم، تهران: کتاب‌فروشی بروخیم، چاپ اول.
مروی، محمدکاظم، (۱۳۶۴)، عالم‌آرای نادری، ترجمه: رضا عنایت‌الله، مصحح محمدامین ریاحی، اصفهان: نقش‌جهان
مستوفی قزوینی، حمدالله، (۱۳۸۱)، نزهه القلوب، تصحیح محمد دبیر سیاقی، قزوین، حدیث امروز.
مسیحا، عباس؛ زندیه، حسن، (۱۳۶۹)، بررسی و تحلیل مناسبات صفویان با اقلیت مسیحی در ایران در دوره‌ی تکوین و اقتدار حکومت، (۹۰۷-۱۱۰۰ ق / ۱۵۰۱- ۱۶۰۰ م)، فصلنامه‌ی علمی – پژوهشی تاریخ اسلام، سال هجدهم، شماره‌ی ۷۲، تهران، ۱۹۰-۱۴۷
مشکور، محمدجواد، (۱۳۴۷)، تاریخ اجتماعی ایران در عهد باستان، تهران: دانشسرای عالی تهران.
مصطفوی، محمدتقی، (۱۳۷۵)، اقلیم پارس، تهران: نشر اشاره، چاپ دوم.
مقدسی، محمد بن احمد، (۱۳۶۱)، أحسن التقاسیم، ترجمه علی‌نقی منزوی، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان، چاپ اول.
موسوی اصفهانی، محمدصادق، (۱۳۶۳)، تاریخ گیتی‌گشا در تاریخ زندیه، مصحح: سعید نفیسی، تهران: انتشارات اقبال.
ندیم، مصطفی، (۱۳۹۴)، خیابان کریم‌خان زند شیراز (همراه با بررسی تاریخی، اجتماعی محله‌ی پشت استانداری)، شیراز: بنیاد فارس‌شناسی.
نمیرانیان، کتایون، (۱۳۸۹)، زرتشتیان ایران در دوره‌ی زندیه، مجموعه مقالات کنگره بزرگ زندیه جلد ۲، به کوشش محمدعلی رنجبر، علی‌اکبر صفی پور، شیراز: بنیاد فارس شناسی.۶۷۹-۶۷۳
 نیبور، کارستن، (۱۳۵۴)، سفرنامه، ترجمه: پرویز رجبی، تهران: توکا.