The sources of diplomatic awareness in Iran during the Qajar period

Authors

1 PhD student in History of Iran after Islam of International University Imam Khomeini of Qazvin

2 Associate Professor of International University Imam Khomeini .Qazvin.Iran.

3 Assistant Professor of International University Imam Khomeini of Qazvin

Abstract

"awareness" is an acquired process that one acquires in interacting with others in the process of education. Given the rule of traditional rules in the field of diplomatic relations with Iran, it was necessary to update these rules. The gradual process of formation and institutionalization of the State Department during the Qajar era provided the opportunity to transform its diplomatic awareness resources and adapt to the administrative modernization of the institution by taking a step towards this cohesion. The sources of diplomatic awareness refer to the origin of knowledge in this field; the evolution of these sources is the problem of the present study. What are the sources of diplomatic awareness? And how was it during the Qajar era? It is a fundamental question that shapes the problem of the present study. Thus, the research hypothesis was adjusted as follows: The evolution of the sources of diplomatic awareness in Iran is a shift from acquiring oral awareness to education-based awareness. The evolution of the sources of knowledge in the Qajar period has a two-way relationship with the growth of the diplomatic institution, namely the change in the sources of consciousness has also led to the transformation of the institution; Empirical consciousness is also formed. In the period of the evolution of diplomatic organizations, we are witnessing the growth of empirical awareness and its steps towards education-based awareness. The present study deals with the evolution of this process through a descriptive-explanatory method.

Keywords

Main Subjects


اتکین، موریل. (1382). روابط ایران و روس 1828-1780، ترجمه‌ی محسن خادم، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
آدمیت، فریدون. (1360). آشفتگی فکر تاریخی، بی‌جا، بی‌نا.
آشتیانی، عباس‌اقبال. (1340). میرزاتقی‌خان امیرکبیر، به کوشش ایرج افشار، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
اصیل، حجت‌اله (گردآوری و مقدمه). (1381). رساله‌های میرزاملکم‌خان ناظم‌الدوله، تهران، نشر نی.
افشار، میرزا مصطفی. (1349). سفرنامه خسرومیرزا به پطرزبورگ، به کوشش محمد گلبن، تهران، چاپخانه اتحاد.
امین، سیدحسن. (1378). یکصدمین سالگشت تأسیس مدرسه علوم سیاسی در ایران، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره‌ی 150-149.
امین‌الدوله، میرزاعلی‌خان. (1391). راهنمای سفرا (مقررات و قوانین راجع به به وزارت امور خارجه)، به کوشش فرهاد طاهری، تهران، انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و انتشارات سفیر اردهال.
ایلچی، میرزاابوالحسن‌خان. (1364). حیرت‌نامه، به کوشش حسن مرسل‌وند، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
بهبهانی‌کرمانشاهی، میرزاآقااحمد. (1369). مرآت‌الاحوال جهان‌نما، به اهتمام: علی دوانی، تهران، امیرکبیر.
بیانی، خانبابا. (بی‌تا). سیاست ناپلئون در ایران در زمان فتحعلی‌شاه، تهران، شرکت چاپ کتاب.
بیانی، خانبابا، پنجاه سال دربار ناصری، تهران، نشر علم، 1375.
بینا، علی‌اکبر. (1333). تاریخ سیاسی و دیپلماسی ایران: از گلناباد تا ترکمنچای، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
تفرشی، مجید. (1370).مدارس عالی حقوق و علوم سیاسی در ایران از ابتدا تا تأسیس دانشگاه تهران، دوره 1، شماره‌ی 1.
توکلی، احمد، تاریخچه وزارت امور خارجه و اولین اساسنامه آن، تهران، نشریه وزارت امور خارجه، شماره‌ی دوم، ج اول، 1328.
خاوری شیرازی، میرزافضل‌الله. (1380). تاریخ ذوالقرنین، به تصحیح: ناصر افشارفر، تهران، سازمان چاپ انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خرازی، سعید. (1384). روابط با آتاتورک و جانشینانش: تاریخچه روابط ایران و ترکیه در دورۀ پهلوی، ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، سال چهارم، شماره 40.
خسروی‌زاده صباح. (1396). تشکیلات و آداب دیپلماتیک در ایران از آغاز قاجار تا پایان دورۀ ناصری، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه.
خسروی‌زاده، صباح. پورمحمدی املشی، نصرالله. فلاح‌توتکار، حجت. بهشتی‌سرشت، محسن. (1396). دستورالعمل‌های دیپلماتیک در ایران دوره قاجار، فصلنامه گنجینه اسناد، شماره‌ی 109.
خورموجی، محمد جعفر. (1363). حقایق‌الاخبار ناصری، به کوشش حسین خدیوجم، تهران، نشر نی.
رایت، سردنیس. (1383). انگلیسیان در ایران، ترجمه‌ی غلامحسین صدری افشار، تهران، نشر اختران.
رسایل سیاسی عصر قاجار. (1379). به تصحیح غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
روزنامه شفق سرخ. (1305). شماره‌ی 585.
روزنامه کوشش. (1342 ق.). شماره‌های 101-93
روزنامه نامه اطلاعات. (1305). شماره‌ی 27.
روزنامه وقایع اتفاقیه. (1373). تهران، انتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، شماره‌های 131-130.
ریاحی، محمد امین. (1368). سفارتنامه های ایران (گزارش‌های مسافرت و ماموریت سفیران عثمانی در ایران)، تهران، انتشارات توس.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (ساکما)، شناسه‌ی سند: 1782-210
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (ساکما)، شناسه‌ی سند: 30164/297.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (ساکما)، شناسه‌ی سند: 29162/240.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (ساکما)، نسخه‌ی خطی شماره‌ی: 12914.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (ساکما)، نسخه‌ی خطی شماره‌ی: 16639/5.
سایکس، سرپرسی. (1380). تاریخ ایران، ترجمه‌ی سیدمحمدتقی فخر داعی گیلانی، تهران، انتشارات افسون.
شوشتری، عبدالطیف. (1363). تحفه‌العالم و ذیل‌التحفه، به اهتمام: صمد موحد، تهران، کتابخانه طهوری.
شیرازی، میرزاصالح. (1387). مجموعه سفرنامه‌های میرزاصالح شیرازی، تصحیح: غلامحسین میرزاصالح، تهران، انتشارات نگاه معاصر.
صفی‌نیا، رضا. (1328). تاریخچه تشکیل وزارت امور خارجه ایران، تهران، سالنامه کشور ایران، سال چهارم.
صورت عهدنامه‌ها و قراردادها، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نسخه‌ی خطی شماره‌ی 1569.
عاقلی، باقر. (1377). مدرسه علوم سیاسی، مدرسه عالی حقوق-دانشکده حقوق و علوم سیاسی، فصلنامه تاریخ معاصر ایران، سری 2، شماره‌ی 7
علوی شیرازی، محمدهادی. (1363). دلیل‌السفرا؛ سفرنامه میرزا ابوالحسن‌خان شیرازی، ایلچی، به روسیه، به تصحیح محمد گلبن، تهران، دنیای کتاب.
کاظم‌زاده، فیروز. (1354). روس و انگلیس در ایران 1914-1864 پژوهشی درباره امپریالیسم، ترجمه‌ی منوچهر امیری، تهران، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد و تامین منابع علمی دانشگاه تهران (کمادات)، سند شماره‌ی: 9396/3.
 کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (کمام)، نسخه‌ی خطی شماره‌ی: 1199.
کیوانی، مجدالدین (به کوشش). (1390). نظام‌نامه‌ی مأمورین وزارت امور خارجه، نشریه پیام بهارستان (ویژه نامه قانون و حقوق)، تهران، شماره‌ی اول.
مارتسنگ. (1301 ق). رهنمای سفرا، میرزاعبدالرسول منشی تبریزی، بمبئی، بی‌نا (سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، نسخه‌ی خطی شماره‌ی 20774-6).
محمود، محمود. (1353). تاریخ سیاسی روابط ایران و انگلیس در قرن نوزدهم، تهران، انتشارات اقبال.
مرتنس، بران. (1395). قوانین‌السفرا؛ رساله‌ای درباره‌ی آداب دیپلماسی زمانه قاجار، ترجمه‌ی میرزاابراهیم ملکم، به کوشش صباح خسروی‌زاده و فاطمه امیری‌پری، تهران، انتشارات مهاجر.
مرتنس، بران. (بی‌تا). اشتهارنامه در قواعد سفرا، ترجمه‌ی میرزاابراهیم ملکم، تهران، کتابخانه و موزه ملی ملک، نسخه‌ی خطی شماره‌ی 1/1170.
ممتحن‌الدوله شقاقی، میرزامهدی‌خان. (1379). مآثر مهدیه، [برای] مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
ممتحن‌الدوله، مهدی‌بن رضاقلی. (1353). خاطرات ممتحن‌الدوله، به کوشش حسینقلی‌خان شقاقی، تهران، امیرکبیر.
ناظم‌الدوله، میرزاملکم. (بی‌تا). کتابچه غیبی، تهران، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، نسخه‌ی خطی شماره‌ی 9301.
نوازنی، بهرام. (1369). عهدنامه مودت ایران و شوروی «26 فوریه 1921»، تهران، نشر همراه.
هدایت، رضاقلی. (1380). تاریخ روضه‌الصفای ناصری، به تصحیح و تحشیه جمشید کیانفر، تهران، انتشارات اساطیر.
وِژژه و لَلَن. (بی‌تا). قوانین دولت قویه فرانسه، مترجم رضاریشار پاریسی، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نسخه‌ی خطی شماره‌ی 2286-1.