در این مقاله ارتباط تحولات اقتصاد دریایی خلیجفارس در شکلگیری قیام زنگیان بر مبنای دو محور درنظر گرفته شده است؛ یکی تاثیر آن بر پیدایش زمینههای قیام و دوم نقش فعالین این حوزه در برپایی قیام میباشد. در محور نخست، با توجه به رونق اقتصاد دریایی خلیجفارس، به روابط دائمی میان کرانهها و پسکرانهها اشاره شده که نواحی ساحلی و داخلی را بیش از پیش وابسته و در ارتباط با یکدیگر قرار داده بود، به اندازهای که هرگونه تحول مثبت و یا منفی آثار مشابهی نیز بر دیگری داشت. میان بصره(کرانه) و بغداد(پسکرانه) نیز چنین روابطی پدید آمده بود. بحرانها و ناآرامیهای متداوم سیاسی و نظامیِ بغداد و سامرا در نیمه نخست قرن سوم، آثار سوئی بر حیات تجاری بصره داشته و باعث رکود آنجا شده بود. در این شرایط واکنش فعالین بازرگانی بصره و خلیجفارس جهت بهبود و احیاء رونق تجاریِ پیشین، در قیام زنگیان متجلی گردید. در محور دوم؛ در سیر تاریخی قیام، قرائنی وجود دارد که نقش تجار و انگیزههای بازرگانی قیام را نشان میدهد در این مقاله به برخی از این موارد تا زمان اعلان رسمی قیام(255) اشاره شده است.
شهریاری, بهادر و فروزانی, سید ابوالقاسم . (1398). تاثیر زمینههای اقتصاد دریایی خلیجفارس در پیدایش قیام زنگیان(249 تا 255هجری). نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام, 13(24), 232-252. doi: 10.22111/jhr.2020.8157.1327
MLA
شهریاری, بهادر , و فروزانی, سید ابوالقاسم . "تاثیر زمینههای اقتصاد دریایی خلیجفارس در پیدایش قیام زنگیان(249 تا 255هجری)", نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام, 13, 24, 1398, 232-252. doi: 10.22111/jhr.2020.8157.1327
HARVARD
شهریاری, بهادر, فروزانی, سید ابوالقاسم. (1398). 'تاثیر زمینههای اقتصاد دریایی خلیجفارس در پیدایش قیام زنگیان(249 تا 255هجری)', نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام, 13(24), pp. 232-252. doi: 10.22111/jhr.2020.8157.1327
CHICAGO
بهادر شهریاری و سید ابوالقاسم فروزانی, "تاثیر زمینههای اقتصاد دریایی خلیجفارس در پیدایش قیام زنگیان(249 تا 255هجری)," نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام, 13 24 (1398): 232-252, doi: 10.22111/jhr.2020.8157.1327
VANCOUVER
شهریاری, بهادر, فروزانی, سید ابوالقاسم. تاثیر زمینههای اقتصاد دریایی خلیجفارس در پیدایش قیام زنگیان(249 تا 255هجری). نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام, 1398; 13(24): 232-252. doi: 10.22111/jhr.2020.8157.1327