جایگاه، ویژگی‌ها و کارکرد دیوان رسائل در ساختار اداری دولت موحدون

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی / مجتمع آموزش عالی اسفراین

10.22111/jhr.2024.46563.3609

چکیده

یکی از بخش‌های مهم ساختار اداری و دیوانی دولت‌ها، رسائل بوده که به منظور مکاتبات اداری و نامه‌نگاری اهمیت داشته و رفته رفته با تحولات ساختارهای اداری، پیچیده‌تر شد. موحدون به عنوان یکی از دولت‌های مستقل غرب جهان اسلام موفق شدند در قرون میانه بر مغرب و اندلس حاکمیت یابند. آنها از ابتدای دعوت خویش به امور کتابت نامه‌های دیوانی و کاتبان اهمیت بسیاری داده و در دوره تثبیت قدرت نیز بر اعتبار آن افزودند. بدون شک پایداری نظام سیاسی آنها توسط تشکیلاتی اداره می‌گشت که از سازمان منسجمی برخوردار بود. از این رو پژوهش حاضر با تاکید منابع و مطالعه بر ساختار اداری و تشکیلات تمدنی دوره موحدون، به دنبال آن است که با بررسی دیوان رسائل به لحاظ تکنیک و روش شاخصه‌های آن را ارزیابی نماید. همچنین به این پرسش پاسخ دهد که این دیوان چه جایگاهی در ساختار اداری دولت موحدون داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که موحدون توجه ویژه‌ای به رسائل داشته و از تجربیات دولت‌های قبلی خود سود جستند. مکاتبات باقی مانده این دولت با عنوان رسائل، دارای جنبه‌های مختلفی است که می‌توان نکات مهمی از درون آن به دست آورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1403
  • تاریخ دریافت: 12 شهریور 1402
  • تاریخ بازنگری: 11 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 13 آبان 1403