نقد فرهنگی در مطالعات تاریخی شورش گئوماته و به قدرت رسیدن داریوش بزرگ

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هر واقعۀ تاریخی باید در بسترِ فرهنگی خاص خود و با توجه به زمان و مکان خاص خود سنجیده شود. تاریخ ایران باستان را تاکنون بیشترْ تاریخ‌پژوهان غربی نگاشته‌اند و طبعاً نگرش خاص خود را به تاریخ ایران داشته و چه‌بسا بستر فرهنگی ایران را درک نکرده‌اند. امروز می‌توانیم با بهره‌گیری از گفتمان فرهنگی، تاریخِ خود را بازنگری کنیم و به‌ یاری نقد فرهنگی بکوشیم درک درستی از حقایق تاریخی پیدا کنیم.
یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در تاریخ ایران باستان شورش گئوماتۀ مغ و سرکوب این شورش به‌دست داریوش و یارانش و به‌قدرت رسیدن داریوش است. بسیاری از ایران‌شناسان غربی در صحّت گفته‌های داریوش تردید کرده‌اند. به‌یاری نقد فرهنگی می‌توانیم با ارزیابی گزارش داریوش یکی از زوایای تاریک شاهنشاهی هخامنشی را آشکار کنیم.

کلیدواژه‌ها


بریان، پیر، (1381)، امپراتوری هخامنشی، ترجمۀ ناهید فروغان، تهران: نشر و پژوهش فرزان روزـ نشر قطره.
تسلیمی، علی، (1388)، «بوطیقا و فرهنگ»، نقد ادبی، نظریه‌‌های ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی، تهران: کتاب آمه، ص 225-251.
ثاقب‌‌فر، مرتضی، (1389)، «بن‌‌بست کیخسرو و فساد قدرت سیاسی»، مجلۀ نگاه نو، س 20، ش 88، زمستان، ص 67-73.
شهبازی، علیرضا شاپور، (1354)، «سنگنبشتۀ داریوش بزرگ در بغستان (بیستون)»، پژوهشهای هخامنشی، تهران: انتشارات مؤسسۀ تحقیقات هخامنشی، ص 37-46.
فریدریش، یوهانس، (1368)، زبانهای خاموش، ترجمۀ دکتر یدالله ثمره و دکتر بدرالزمان قریب، چ 2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 
 
کورت، آملی، (1391)، هخامنشیان، ترجمۀ مرتضی ثاقب‌‌فر، تهران: ققنوس.
کوک، جان مانوئل، (1387)، شاهنشاهی هخامنشی، ترجمۀ مرتضی ثاقب‌‌فر، تهران: ققنوس.
ناردو، دان، (1386)، امپراتوری ایران، ترجمۀ مرتضی ثاقب‌‌فر، تهران: ققنوس.
نیولی، گراردو، (1390)، از زردشت تا مانی، ترجمۀ آرزو رسولی (طالقانی)، تهران: نشر ماهی.
هینتس، والتر، (1387)، داریوش و ایرانیان، ترجمۀ پرویز رجبی، تهران: نشر ماهی.
هیوزـ وارینگتن، مارنی، (1386)، «میشل فوکو»، پنجاه متفکر کلیدی در زمینۀ تاریخ، ترجمۀ محمدرضا بدیعی، تهران: مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر.
Bickerman, E. J. & H. Tadmor, (1978), "Darius I, pseudo-Smerdis, and the magi", Athenaeum 56, p. 239-261.
Carbaugh, Donal, "Codes and Cultural Discourse Analysis",
http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199756841/obo-9780199756841-0014.xml (accessed: Oct 6, 2015).
Dandamaev, M., (1976), Persien unter den ersten Achämeniden, Wiesbaden.
Durham, Meenakshi Gigi, "Critical and Cultural Studies",
http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199756841/obo-9780199756841-0041.xml (accessed: Oct 6, 2015).
Greenblatt, Stephen, (2007), "Resonance and Wonder", Learning to Curse: Essays in Early Modern Culture, Routledge.
Herodotus, Historiae, English translation by Alfred Denis Godley, 4 vol., The Loeb Classical Library, London, 1942 & 1946.
Justinus, (1853) Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus, translated, with notes, John Selby Watson, London: 1853.
Kent, Roland G., (1953), Old Persian, New Haven.
Sancisi-Weerdenburg, H., (1980), Yaunā en Persai: Grieken en Perzen in een ander Perspectief , Univ. of Leiden.
Wiesehofer, J., (1978), Der Aufstand Gaumatas und die Anfänge Dareios'I, Bonn.